Demir eksikliği beyin gelişimini yavaşlatıyor

Çocuklarda demir eksikliği tedavisinde geç kalınırsa hasarın da kalıcı olabileceğini belirtenuzmanlar, bebeklerin sağlıklı beden ve beyin gelişimleri için ilk bir yıl doğru ve demirce zengin beslenmenin önemine dikkat çekiyor. Bebek beslenmesi konusunda Türkiye’de yapılan araştırmalara göre 5 yaş altı her 2 çocuktan birinde demir eksikliği görülüyor.

Yoğun olarak 6 ile 36 ay arası çocuklarda yaşanan demir eksikliği, süt çocuklarında beden ve beyin gelişimini yavaşlatarak çocukların sosyal gelişiminin bozulmasına neden oluyor. Demir eksikliği olan çocuklarda beyin gelişiminin olumsuz yönde etkilendiği bilinirken, tedavi için hızlı büyüme döneminin kaçırılması halinde kaybın geri dönüşünün de mümkün olmadığı belirtiliyor.

Özellikle büyümenin çok hızlı olduğu 0-3 yaş bebeklik ve çocukluk döneminde bebek beslenmesinin, çocuğun fiziksel ve beyin gelişimi açısından hayati öneme sahiptir. Beyin gelişimi dolayısıyla bilişsel gelişimin beslenme ile çok yakından ilgilidir. Beyin, demir eksikliğine karşı son derece hassas bir bölgedir. İlk 6 ay bebeğe verilebilecek en değerli besinin sadece anne sütüdür. Anneden depolanan demirin bebeğe ilk 6 ay boyunca yeterli olur. Ancak özellikle 6. aydan itibaren anne sütü yetersizse, bebeklere litresinde 6 – 12 mg demir içeren formül mamalar ve demirce zengin olduğunu bildiğimiz ek besinler (et, yumurta, baklagiller gibi) verilebilir. Pirinç unu, bisküvi, ekmek gibi kilo alımı dışında bebeğe faydası olmayan besinlerden kaçınılmasını gerekir. 1 yaşından önce inek sütünü de demir yönünden zayıf olduğu için önerilmez.Erken çocukluk döneminde yaşanan demir eksikliği anemisinin, 11 – 14 yaşlarındaki okul performansının düşmesine neden olabilir. İki yaşına kadar demir eksikliği görülen çocukların fiziksel ve beyin gelişimleri düşük seviyelerde gerçekleşiyor. Sonrasında ise demir takviyesi yapılsa bile bunun telafisi mümkün olamıyor.

Demirden zengin beslenme şart

Yeni doğanların 9-12. ayda, prematürelerin ise 6. ayda demir eksikliği açısından taranması önerilir. Süt çocuklarının demir ihtiyacının, uygun beslenme ile kaşılanamaması halinde ‘Demir Eksikliği Anemisi’ hızla gelişiyor. Bebeklerin 6. aydan daha uzun süre ‘tek başına’ anne sütü ile ya da demirden eksik ek gıdalarla beslenmesinin demir eksikliğini kolaylaştırdığı belirtiliyor. Bunun yanında inek sütüne dayalı beslenmede, inek sütünün demir içeriğinin ve emiliminin düşük olması bebeklerde demir eksikliğinin ortaya çıkmasında etkin rol oynamaktadır.